Ανθολογία σπουδαίων αντιπολεμικών κειμένων

Η συγγραφέας Στέργια Κάββαλου στη νέα ποιητική της συλλογή «δρόμος από γάλα».

Ποιήματα στη διάλεκτο γκρίκο

«Συμβαίνει οι άνθρωποι να κάθονται και να μου διηγούνται για τις σκληρές μέρες τους, για ταξίδια, αγρύπνια, πείνα.Πρέπει να υπάρχει μια σιωπή στο πρόσωπό μου που τους καθησυχάζει: δε θα τους διακόψω.Οι γυναίκες όχι, απομονώνονται μεταξύ τους για να διηγηθούν. Οι γυναίκες είναι νησιά. Η Ειρήνη δεν έχει θέση ανάμεσά τους ούτε ανάμεσα στους άντρες».Ένα κορίτσι που σώθηκε από δελφίνια στη θάλασσα μεγαλώνει ορφανό σ’ ένα ελληνικό νησί. Τη λένε Ειρήνη, την ημέρα ζει στη στεριά, τη νύχτα σμίγει στη θάλασσα με την αληθινή της οικογένεια. Στα δεκατέσσερά της είναι έγκυος κι εμπιστεύεται την ιστορία της σ’ έναν περαστικό ξένο. 

Ξυπνάς, δεν βλέπεις το τραπέζι πουθενά. Μάλλον το 'φαγες κι αυτό χτες βράδυ! Φτου κι απ' την αρχή: δίαιτα. Θα τα καταφέρεις αυτή τη φορά; Μάλλον όχι, μάλλον ναι... Ξεκινάς το ταξίδι, φτάνεις στον προορισμό σου... όμως, κάποιοι συνεπιβάτες σου έχουν φύγει. Είναι αυτοί που πάντα αρέσκονταν να σε βλέπουν στην αφετηρία.

Η Τατιάνα Ιβάνοβνα αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή της στην οικογένεια των Καρίν, τους είδε να γεννιούνται και να μεγαλώνουν. Όταν η Ρωσική Επανάσταση τους διώχνει από τη γη τους, εκείνη τους ακολουθεί, πρώτα στην Οδησσό κι ύστερα στο Παρίσι. Εκεί, σ' ένα μικρό διαμέρισμα, οι εξόριστοι, γυρίζουν γύρω γύρω σαν τις μύγες του φθινοπώρου... Η μεγάλη Ιστορία που σαρώνει τη μικρή ιστορία του καθενός μας. Οι άνθρωποι σαν φύλλα στον άνεμο, σ' ένα μικρό λογοτεχνικό διαμάντι με τη βαθιά ανθρωπιά της Irene Nemirovsky, που στριφογύρισε κι αυτή σαν μύγα του φθινοπώρου.

Γλυκόπικρος, παραληρηματικός μονόλογος ενός ετοιμοθάνατου που μπροστά στη γυναίκα του ανασύρει μνήμες, προβαίνει σε αποκαλύψεις, μπερδεύει ψέματα κι αλήθειες, φοβάται, αυτοσαρκάζεται, ζηλεύει, ενθουσιάζεται, προκαλεί, στοχάζεται.

Τη «Φύση Γυμνή» την αφουγκράστηκα. Είναι μια θεολογική αφήγηση: αν ο κόσμος και τα ζώντα πλάσματα είναι δημιουργήματα μιας θεότητας, τότε αναγκαστικά κάθε αφήγηση είναι το ίδιο.

Τέλος καλοκαιριού σε ένα νησί του Τυρρηνικού Πελάγους, στα μέσα της δεκαετίας του '50. Ένας έφηβος της μεταπολεμικής γενιάς, που βγαίνει για ψάρεμα σαν να ασκείται σε τέχνη, συναντιέται με ένα κορίτσι μεγαλύτερό του, σημαδεμένο από ένα μυστικό και από τη βαθιά θλίψη για τον πατέρα της που έχασε στον πόλεμο. Μπορεί οι μεγάλοι να μην μιλάνε πια για το παρελθόν, αλλά το αγόρι το νιώθει πάνω του νωπό και διψάει για μια απάντηση. Η απάντηση που του δίνει το κορίτσι είναι καθοριστική σαν γενέθλιος τόπος.

Τρεις γενιές, μια ταραγμένη εποχή σε μια ταραγμένη χώρα. Κι η ζωή ενός ανθρώπου, απ' τα δέκα του χρόνια μέχρι τη μέση ηλικία, σαν κινηματογραφική ταινία χωρίς διάλειμμα, χωρίς ανάσα, περνάει γοργή, μεστή, μέσα σ' αυτές τις λίγες σελίδες. Το μέστωμα του αγοριού που γίνεται άντρας, βιώνοντας πολέμους, επαναστάσεις, φιλίες, αγάπες, μεγάλες απώλειες και μικρές νίκες.

Ο βασιλιάς των αγριόγιδων έχει κουραστεί. Ανάγκασε για χρόνια το κοπάδι του σε υποταγή, κι αυτόν το Νοέμβρη αναγνωρίζει την παρακμή - φτάνει η ώρα του διαδόχου. Και ο άντρας έχει γεράσει. Πέρασε άγρια, μοναχικά χρόνια λαθροκυνηγός στα βουνά· εκείνη τη μέρα του Νοέμβρη ξέρει ότι κοντοζυγώνει στο τέρμα. Δύο μοναχικά μέλη από διαφορετικά είδη, στη δύση τους. Γεύτηκαν, πειραματίστηκαν και τώρα χάνονται.

Αντισυμβατικός, ιδιαίτερα έξυπνος, ευαίσθητος και μοναχικός. Αυτός είναι ο 18χρονος Τζέιμς, γόνος αστικής διαλυμένης οικογένειας της Νέας Υόρκης, που μόλις αποφοίτησε απ’ το σχολείο και εναντιώνεται στο "λαμπρό μέλλον" που ετοιμάζουν οι άλλοι γι’ αυτόν. Αντιμέτωπος με τους γονείς, τους φίλους, την ψυχολόγο του, με σύμμαχο και εξομολογητή τη γιαγιά του, προσπαθεί ν’ ανακαλύψει την ταυτότητά του με όπλα τη λογική και το αφοπλιστικό χιούμορ. Αφήγηση δροσερή και απολαυστική, με ψυχολογικές προεκτάσεις, που θίγει το ζήτημα της αντιπαράθεσης των γενεών και τη δυσκολία προσαρμογής του ατόμου στην κοινωνική συμβατικότητα. Οι Publishers Weekly, Kirkus Reviews, Amazon.com και Horn Books το επέλεξαν ως ένα από τα καλύτερα βιβλία της χρονιάς.